ستون سنگی

پاستون، سرستون و به طور کلی ستون‌ سنگی یکی از عناصر بسیار مهم در طراحی نمای ساختمان ها به خصوص نمای رومی هستند. به‌گونه‌ای که گاهی آن‌ها را با عنوان ستون سنگی رومی نیز می‌شناسند. این ستون‌های سنگی در طرح‌ها و اشکال مختلفی تولید و اجرا می‌شوند. استفاده از سنگ‌های طبیعی در ساخت این ستون‌ها زیبایی بسیار قابل توجهی به آن‌ها می‌بخشد.

در این‌جا قصد داریم مروری بر نکات مهم مربوط به ستون‌های سنگی، طراحی و ساخت آن‌ها داشته باشیم.

ستون سنگی چیست؟

با ستون و کاربرد آن در ساختمان آشناییم. این المان در اغلب موارد بخشی از ساختار یک ساختمان تلقی شده و برای استحکام بنا مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما گاهی آن را تنها به عنوان عنصری تزئینی در نمای ساختمان مشاهده می‌کنیم.

ستون‌های نمای ساختمان با استفاده از مصالح مختلفی ساخته می‌شوند. در این بین، ستون سنگی یکی از پرطرفدارترین انواع آن است. این ستون‌ها به دو روش یکپارچه و تکه‌ای ساخته می‌شوند. در روش یکپارچه به کمک قله سنگ، ستون را به شکلی یک‌تکه برش داده و آن‌را فرآوری و پرداخت می‌کنند.

در روش تکه‌ای اما ابتدا قطعات مختلف ستون را آماده کرده و در نهایت با استفاده از چسب‌های مخصوص آن‌ها را سر هم می‌کنند. انتخاب بین این دو نوع ستون به محل نصب و بودجه‌ی مورد نظر شما بستگی دارد.

مزایای ستون های سنگی

در ادامه به مزایای ستون سنگی اشاره می‌کنیم.

1. زیبایی؛ طبیعی بودن بافت این ستون‌ها زیبایی آن‌ها را چندین برابر می‌کند. هم‌چنین هنر به کار رفته در حکاکی و ایجاد طرح بر روی آن‌ها به این زیبایی می‌افزاید.
2. اجرای طرح‌های منحصربه‌فرد؛ حکاکی‌ها و هنرهای پیاده شده بر روی سرستون یا پایه‌ی ستون جذابیت خاصی به آن می‌بخشند.
3. دوام؛ سنگ‌های به کار رفته در ساخت این ستون‌ها دوام بالایی داشته و به راحتی آسیب نمی‌بینند.
4. حفظ کیفیت ظاهری؛ به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب و شرایط جوی، سنگ‌های مورد استفاده در این ستون‌ها دچار تغییر رنگ نشده و کیفیت خود را حفظ می‌کنند.
5. تنوع در طراحی و رنگ؛ این ستون‌ها پاسخ‌گوی سلایق مختلف هستند. چرا که آن‌ها را در شکل‌ها، طرح‌ها و با استفاده از سنگ‌های متنوع طراحی و تولید می‌کنند.

این ویژگی‌ها را در بخش‌های مختلف ستون‌ها می‌توان دید. در ادامه اجزای ستون‌های سنگی را بیشتر خواهید شناخت.

اجزای ستون سنگی رومی

یک ستون در حالت کلی از سه جزء اصلی تشکیل می‌شود:

• سرستون
• بدنه ستون
• پایه ستون

این بخش‌ها گاهی با اسامی دیگری نیز شناخته می‌شوند. این اسامی به ترتیب عبارتند از: بالا ستون، تنه ستون و پاستون.

این اجزا در کنار یکدیگر ساختار اصلی ستون را تشکیل داده و به این ترتیب هر یک از آن‌ها نقش مهمی در زیبایی و تاثیرگذاری این عنصر مهم نمای رومی دارند.

بدنه یا تنه ستون را می‌توان به عنوان بخش اصلی ستون در نظر گرفت. این بخش معمولاً طراحی‌ها و حکاکی‌های خاصی نداشته و تنها ابزارهای ساده‌ای به صورت افقی یا عمودی بر روی آن پیاده می‌شوند. (برای مثال طرح قاشقی یکی از طرح‌های رایج در ساخت بدنه ستون است. در این طرح شیارهایی دارای انحنا (نیم‌دایره) به صورت عمودی بر روی بدنه ستون ایجاد می‌شوند.)

سرستون سنگی

در حالت کلی می‌توان گفت طراحان برای تزئین و طراحی سر ستون عموماً اهمیت بیشتری قائل می‌شوند. به همین دلیل با کمی بررسی متوجه تنوع بالا در طراحی سرستون سنگی خواهید شد. ایجاد اشکال زیبا و متنوع، اجرای سبک‌های پیچیده و ساده و … از جمله ویژگی‌های این بالاستون‌ها هستند.

سرستون‌ها با توجه به نوع طراحی خود با اسامی کله گاوی، کله قوچی و … شناخته می‌شوند. چشم‌گیرترین بخش یک ستون، سرستون یا کله ستون آن دانسته می‌شود. تاثیر شکو‌ه‌انگیز سر ستون‌ها بر نمای ساختمان بسیار قابل توجه است.

سرستون‌ها با توجه به شکل اصلی خود نیز به انواع مکعبی ساده یا چندطبقه، پلکانی، ترکیبی، مخروطی، بالشتکی، گرد و … تقسیم می‌شوند.

بدنه ستون

همان‌طور که گفتیم بدنه ستون سنگی اصلی‌ترین قسمت آن است. در این بخش شاهد اجرای طرح‌های پیچیده نیستیم. آن‌چه در بدنه ستون باعث تنوع می‌شود، طراحی آن به اشکال مختلف است. این تنوع بسیار بالا بوده و ما در بین انواع ستون‌ها نمونه‌های زیر را مشاهده می‌کنیم.

• ستون سنگی گرد (استوانه‌ای) ساده و قاشقی (شیاردار)
• ستون سنگی مربعی ساده و شیاردار
• ستون مربعی و کنگره‌دار (در گوشه‌های ستون)
• ستون‌های مخروطی
• ستون چندضعلی (شش یا هشت ضلعی)

پاستون یا پای ستون سنگی

ستون‌ها از نظر پایه ستون به چند دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند. برخی از آن‌ها ستون‌های یک تکه بوده و فاقد پایه هستند. چنین ستون‌هایی گاهی ممکن است سرتون نیز نداشته و تنها از یک تکه (بدنه) تشکیل شده باشند.

در انواع ستون‌هایی که پایه ستون دارند، می‌توان تنوع پایه‌ها را دید. پایه ستون سنگی در شکل‌های هندسی مختلفی نظیر مربعی، دایره‌ای و … دیده می‌شود.
مدل‌های مختلف پلکانی، شیب‌دار، گلدانی و … را می‌توانید با توجه به نمای ساختمان و سلیقه‌ی خود برای پایه‌ی ستون انتخاب کنید. گاهی پایه‌ی ستون از چند تایل دارای طرح تشکیل می‌شود. این تایل‌ها با توجه به موقعیت ستون و به شک سنگ پلاک پای آن نصب می‌شوند.

در ساخت ستون از چه سنگی استفاده می‌شود؟

همان‌طور که می‌دانید، تراورتن از اصلی‌ترین سنگ‌های ساختمانی نمای رومی است. این سنگ به دلیل ساختار محکم و دوام در برابر شرایط محیطی، تغییر دما و تابش آفتاب، بهترین گزینه برای سنگ‌های نماست.

در کنار تراورتن از دیگر سنگ‌هایی با این ویژگی نیز استفاده می‌شود. مرمریت و مرمر از پرکاربردترین‌ها در این بین هستند. با توجه به قیمت بالای مرمر، معمولاً آن را در ساختمان‌های بسیار لوکس استفاده می‌کنند.

قیمت سر ستون سنگی، بدنه و پایه ستون

قیمت ستون سنگی ساده یا طرح‌دار و اجزای مختلف آن با توجه به پارامترهای زیر تعیین می‌شود.

نوع سنگ به کار رفته در ساخت ستون (قیمت سنگ‌ها با توجه به نوع و معدن آن متفاوت است.)

• اندازه ستون (ارتفاع و هم‌چنین قطر آن)
• طرح و شکل ستون (گرد، نیم‌گرد، مربعی و …)
• حکاکی‌ها و ظریف‌کاری‌های اجرا شده (در بخش‌های سرستون و پایه)

خرید انواع پاستون و سرستون سنگی

برای خرید ستون سنگی درب ورودی حتماً توجه کنید که ابعاد آن را با توجه به ابعاد نمای ساختمان خود انتخاب کنید.

نکته: اجرای ستون سنگی نما امری کاملاً تخصصی‌ست. از این رو پس از خرید ستون، حتماً نصب آن را به افراد متخصص و با تجربه در این زمینه بسپارید.